پیران و ژیران پیر، لاو گوٙران زوانەکانوە، مەفهومێوە مانادار و ئەرزشمەند بییەن و هەن. پیر جە جامعەو گوٙرانەکانو هوٙرامانینە، مەنزورش ئینسانیٛوە سن ویەردە یا ڕیش چەرمە نییەن. بەڵکوم، مەنزورش کەسیٛوەن کە داراو “ویر، ئاوەز، ژیریی، ئەنەیاوایی، فامای، دەرک، تەجروٙبەداریی، مانافامیی، چیٛوزانیی، شاکریٛڵو حەلو موشکلەکان، گەورەیی، دماڕوٙوین، و قسەزانین” گردینو گەورەپیایانو هەورامانی، بە تایبەت ئانیشانە کە وەفاتشان کەردەن، “وەڵگیرو نامەکیٛشان بە …
ئا کەلیمیٛ کەپەی خەڵاتی یام هەقەدەس و چیٛوداینە بەکاربرییٛنیٛ چیٛرچوٙکانە یام چیٛر زەنگوٙڵانە ، ئیسە بیەن بەچیٛر میٛزی ئەدارا. شیروایی یا ماڵ: زەڕیٛوە بیٛ کە دیاری کرییٛ زەما بۮوٙش بە یانەو هەسوورەی . پاقەۮەمانە: دیاریێوە بیٛ کە پەی پیٛۮابیەی زاڕوٙڵەی درییٛ . زوان گوشاۮانه: ئاخەڵاتینە کە پەی زوان گیٛرتەی زاڕوٙڵەی دریوٙنە. شەرمەوانە: خەڵاتێوە بیٛ درییٛ بە وەیویٛ هەتا چاکەسیە کە …
پەروەندەو سەلەمنای جیهانی هەورامانی ڕوانەو یونسکۆی کریا بە پاو هەواڵێوە کە جە پایگاو هەواڵی پاوەپرێسینە وەڵاو بیەنوە، واتەنش: ڕاوەبەرو (پایگاە منظر فەرهەنگی تاریخ هورامان) پایگاو دیمەنی فەرهەنگی و تاریخی هەورامانی هەواڵش دا کە وەرنویسو سەلەمنای هەورامانی ڕوانەو یونسکۆی کریان. دریٛژەو قسەکاشنە” پویا تالب نیا”واتەنش دماتەر بە تەمامبیەی هەرمانەو پەروەندەو سەلەمنای هەورامانی بە کوٙمەک و هامکاریو بەڵەڎانو پایگاو دیمەنی فەرهەنگی و …
لای واریوە نامیٛ و ساڵەو چاپ و پەخشو ئی کتیٛبە هەورامیاتان پیٛشکەش مەکرمیٛن، خەرمان بەرەکەت بە ئومیٛدو زیاتەری تا کتیٛبیانەو هەورامانی فیٛشتەر ڕازیاوە بوٙنە، تا زوانو هەورامی جە فوٙتیای پاریٛزنمیٛ سوبحان ئەميني: کتابهای چاپ شده به نثر هورامی قبل از سال 1390: 1- «ئه‌فسانه‌ی هه‌ورامان»، باقی صفاری، نشر احسان،1381 2- «شازاده وه‌شڵه»(ترجمه)، کورش امینی، نشر احسان،1388 3- «قه‌ڵاو حه‌یوانا»، کورش …
دەرزێ پەی دماڕوٙی!! یاد٘ش بە خەیر، ئەجۆ هیزی بێ، دمانیمەڕوێ جە ڕوەکاو زمسانوو ساڵەو ۱۳۸۱ کۆچی ڕۆجیاری (۱۳؍۱۰؍۱۳۸۱) دەگا تارێخی و میرات هۆرگیرەکێ میر مەحموود٘خانی گەورەی، یانێ دزڵیە، مێماندارەو ئەوەڵ یاد٘کەرد٘وو مەللا حەسەنی بێ. جە هەیوانە وەرزشیە شەق و شڕەکێ دزڵیێنە کە جە تاوەو سەرد٘او شەو دەمەو سەربەرزاو شەوێ وەڵینێوە، کرژووڵەش کەرد٘ەبێ و وێش ئارێوە یۆ، خەڵکێ فرە ئاما بێ …
ماموٙسا مەڵڵا «عبدالخالق»ی زاوەری و شوٙشمیٛ حافێزەو پیری ماچی نەقشا سەروو وەروێوە کە تا وەرەتاوێوی داوەنە بۆ بە ئاوی، بەڵام هنوو زاڕۆڵەی پێسەنە نەقش و نگاری سەروو تەوەنێوە کە ئەپا سووک و ئاسانیە نمەکۆشیۆوە. دلێڕاسەو ساڵەکا دەهەو پەنجای بێ و هەڵای ئێنقلابوو ئێرانی سەر نەکەوتەبێ. من کەڵاسوو یەرۆموو ڕاهنمایی بێنێ و جە شۆشمێنە ژیوێنێ، بەڵام چوون شۆشمێ ڕاهنماییش نەبێ منیچ …
هەورامیەکیٛو وەڵاتو هیٛندستانی جە وەرنیشتو وەڵاتو هیٛندینە و جە شارو بومبەینە کە کەوتەن لای سەری پیەن ئاوو (اقیانوس) هیٛندی، تیریێوە چند٘ ملیۆن کەسییٛ ژیوا کە زوانشا هەورامیا. ئی هەورامییٛ زەردەشتییٛنیٛ و سەروو ئی ئاینیوە مەنیٛنیٛوە و وەفاد٘اریٛنیٛ پەنەش. ئی هەورامییٛ وەختو هووتەرەو سپاو عەرەبی پەی سەرو هەورامانی ملشا نەد٘ان بە عەرەبا و ئیسلامشا قبووڵ نەکەرد٘ەن و ناچار هەورامانشا ئاستەن جیا …
هەورامان بەهەشتا و یاگە وەشەکاش بشناسمیٛ. “هەرەرا” ئەگەر ڕات گنوٙ لای سەری کەشە بەرزەکاو هەورامانوو تەختی، پا سەربەرزیوە چەمت گنوٙ بە بەهەشتیٛ بیٛ ویٛنەی بە نامیٛ “هەرەرا”ی. “هەرەرا” گیٛرە هەر ئا هەرارە بوٙ کە تاریٛخەنە بە نامیٛ پایتەختوو کلدانیەکا ئامان. ئی یاگە وەشیٛ پا پوٙپەو کەشاوە باخێن کە تەڵانەکیٛش بە شیٛویٛوە موهەندیٛسی و زیگوٙراتی، ئوٙسای سەلیٛقە وەشی هەورامی بە …
هەورامان و پیرشالیار و کوٙمسای حەیفا تەختەکم دەورە دریانی دەفتەروو نەقشوو بێگانەکانی تا نەقشەکێشت ئیستێعمارا هەراڵە برەیمی هەرسیش پەیت وارا بە تۆو وەشا هەورامانی تەخت گۆراڵێش شیفان پەی زامانی سەخت پەی ئانەی کە خاستەر و ڕوونتەر تاومێ یاومێ بە ئەوپەر یام قووڵایی بابەتی ، سرنج دەیمی بە ئی واتەی کە دەسەرقۆتوو فرەو بابەتاو هەورامانینێ . هەورامان هور+ئامان = هورامان ، …
وەرکوڵیٛ پوختە جە ژیوا نامەو خواوەنەوەش بیەى(ماموٙسا مەڵاغەفور)و (گوڵپ)ى. نویستەی: (ئیبراهیم میکه عه‌لی…ئه‌رده‌ڵانی). دماو ئانەى جەپەیجو دەگاو گوڵپینە سەرو توٙڕەو کومەڵایەتیەو فەیس بوکینە، ڕەسمو زاناو گەورەو نامدارو هەورامانى(ماموٙسا مەڵاغەفورو گوڵپى)م وەزنارەو چنڎ وەشەویسیٛوە چەمشا پەنەکەوت، وەرنیارو ئانەیشا پەیکەردانیٛ و داواشا وەنە کەردانیٛ کەژیوانامەو ئى زاتە پایە بەرزەیە وزو ڕوە پەیشا، تاوەکو نەوەى تازەو خەڵکو ناوچەکەى و بەتایبە خەڵکو دەگا وەشەویسەکیٛما …
