شوٙرباوەو شەمشەلەکوٙرەی سەرچەمەو نەوەشی کروٙناین جوٙیاکاریٛ چینییٛ پەیشان بەرکەوتەن کە نونگەو پەیڎابیەی و وەڵاو بیەیوەو نەوەشی ڤایروٙسو کورنای واردەیو شوٙرباوە شەمشەلەکوٙرەینە ئەچا وەڵاتنە. وەختەکارێنە زاناییٛ وەڵاتو چینی خەریکو جوٙیای و وشکناینیٛ پەی ئیستەیۆ ڤاکسینو نەوەشی کروٙنای، پەیشا بەرکەوتەن کە جوٙرێوە شەمشەلەکوٙرەهەن، یانەوەی ڤایروسو کروٙناین، ماریٛ کەش و کوٙی و دەشتو دەری ئی شەمشەلەکوٙرەیە ڕاوەمەکەرانیٛ و موەرانەش، پی جوٙرە ڤایروٙسەکە فاڕیوٙوە …

چەنی ویٛت پاریٛزنی جە سەرەتانو پروٙستاتی؟ ئاشکران گەورەتەرین گیرواردەی پیای سنعەو چل ساڵەی و چادماتەری نەوەشی سەرتانو پروٙستاتین، جا ئەچی باسە کوڵەنە وزمیٛش وەرەچەمتان تا ویٛتاو ویٛما پاریٛزنمیٛ چەنەش و توشیٛش نەبیمیٛ. هەکە عەمرمان نزیکو چل ساڵیٛ بیوە مەشوٙ بە جوانی وریای ویٛمان بکەرمیٛنە و گوٙشدارمیٛ موٙچیاریەکانو دکتری کە پەیما مرمانوٙ. چون نەوەشی پروٙستاتی یوٙن جە گیرواردەیەکاو پیای کە توشش …

گوزەرو هەسارەکڵیٛو پاڵو زەمینیەرە پاسە ناسای”NASA ” گوزارشش دان و فاکس نیوزی وەڵاو کەردەنۆ، ڕوٙ پەنجشەمەی 26ودسامبرو2019ی عیسایی،کەمەریٛوی ئاسمانی بەنامیٛ (CH592000)310442 جە نزیکیو زەمینیەنە ویەردەن. گلیٛرگاو”SNEOS“سازمانو ناساو ئامریکای خەت گلیٛرگاو(قطر)ئی کەمەرەئاسمانیشە 919تا2034فوتیٛ مەزەنە کەردەن یانی بەئەننازەو ساختمانو بازرگانی”وان وورلد” جە شارو نیویورکینە. چی بارەو”پۆل جادوس”سەرپەرسو گلیٛرگاو “CNEOS”ی واتش: هەرجە ویەردەی دورەنە ئی کەمەرەئاسمانییٛ، جە بازنێوە دیاریکریاینە، لاو زەمینیەرە مویەرا، وەلێم …

یەریٛ نونگیٛ دووەتەنگا ئامای چەنی لوای وەرۆو عەمری چەنی یاوای سیٛرەو پەنجاساڵا ئتر دووەتەنگا، قەڎ، گەڎیٛ چنڎە سانتیمرێوە زیاڎمەکەروٙنە، وەختەکاریٛنە ئینە پیٛوەس نیەن بە زیاڎ بیەی قورسی لاشەی یام خیشبیەیوە. نونگەکەش پەیوەس نیەن بە چیٛش واردەیوە؟ پەیوەسەن بە فاڕیای و کەم و زیاڎی هوٙرموٙنی و پتەوی و فشوٙڵی ماساوڵەکاو لاشەیوە. پیاییٛ کیٛشو بەدەنیشان زیاڎ مەبوٙنە بە ڕادەو%3.4 کگم، هەردەساڵیٛ جاریٛ، …

دەمەژاوێ5700 ساڵه؛ ژنومو ئانزانیٛوی باستانیش وست بەرۆ زانشتمەندیٛ دانیمارکییٛ شوٙنەو تاوتو و هەرمانیٛ زانشتییٛ سەرو دی ئیٛن ئەیDNAی ویٛژەنێوە پەنج هەزارو حەوسەو ساڵەی ژنوم(ئامیانی ژینیتیکی) ساحیبو ئی ویٛژەنیە و هەرپاسە تایبەمەندی ڕەنگ و ڕوٙخساری و ڕواڵەتیشا ئیٛستەو. ئی ویٛژەنه جه خت و پشەی باستان شناسی گوٙلیٛوە جه پانیشتو ئی وەڵاتیەنه(دانمارک)ئیٛزیانۆ. ئی گوٙلیٛ هەرجه ویەردەی دوورەنه و بە ماوەو چنڎهاهەزار ساڵیٛ …

 ڕیزبەندی  سەردی”واردە غازیەکیٛ”  بەپاو بڕەو قەنڎو دلیٛشان دەمێو باسو خیشی و قەڵەوی یام باسو نەوەشی قەنڎی مێنە دلیٛ، یەکسەر گکلە پەی واردە غازیەکان دریٛژە کریوٙنە، چەنی واردە زو خیٛزەکان(قەباڵیٛ). واردەیوە غازیەکیٛ(سەردی-نوشابە) فرەتەرین واردەیوەی قەنڎدراەن جیهانەنە کە خەڵک موەروٙشەوە. وەختەکارێنە دروسنەو ئی سەردیە هیچ وەزەو کالوری خوارکش نیەن چەنە، وەلێم دروسنەش پەڕەن جە تشیٛ و کافائین و تام و بوەی وەشکریێ، …

نیشانیٛو کەمی ڤتامین”د” نیٛشانیٛو کەمی ڤتامین دی سەرو لاشەیوە، وریتییٛنیٛ جە هەستەکەردەی بە لاوازی و مانیای سەرمڕەی، ئیٛش و پیٛشەکانو لاشەی و مازی(کەمەر) زەنگوٙڵیٛ، خەمۆکی”افسردگی” یوٙتەرەن جە نیشانیٛو کەمی ڤتامین دی، دێر وەشبیەیوەو زەخمو لاشەی، کەمبیەی هازەو ماساوڵەکانو لاشەی چون ڤتامین دی یاردیدەرن پەی ڕادەو کالسیومی لاشەنە، کەمی ڤتامین دی نونگەو قژڕیٛزاین ،فرە توش بیەی بەنەوەشی پیٛسەو هەڵامەتی و هەوکەردەی …

کەلکو فاسولیای چیٛشەن؟ فاسولیای چەرمە بڕێوە خاس توخمیٛ و پڕوٙتین و ڕیشاڵیٛش چەنەنیٛ، هەرپاسە ڕادەو کاربۆهیدراتیش فرەنیەن، ئینا دلیٛڕاسەنە و کولیسترۆڵ یام چەربیش نیەن. وەرو ئانەی فرە گونجیان پەی واردەی ئا کەسانیە کە پاریٛزشان هەنەن پەی نەوەشی دڵی و قەنڎی. 100 گرەمیٛ فاسولیا، 67 کالوٙری وزەش چەنەن، چەنی 13 گرەمیٛ کاربوٙهیدراتی و 6 گرەمیٛ پڕوٙتین. هەرپاسە 100 گرەمیٛ فاسولیا چواریەکو …

 ڕوێنە ئەوەجەما بە چنڎە ڤتامین”د D3,” ن؟ ڤتامین D یون چا مادە گرنگا کە لاشەو ئانزانی ئەوەجەش پەنەشەن پەی دریٛژەدای بە زینندە چالاکیەکاش، وەلێم ڕیٛژێوە فرەو ئانزانەکان سەرانسەرو جەهانینە توشو کەمی ڤیتامین دی بییٛنیٛ، ئی کەمی ڤیتامینیە بیەن بە هەڕەشیٛ و تەرسی سەرو تەندروستی لاشەیشاوە، ئەگەر زوو فریایش نەگنانە بوٙنە بایسو جوٙرها نەوەشی. لاشەو ئینسانی خەزیٛنێوە گەورەو ڤتامین دین، بە …

هەرتا مەتاودیٛ هەنجیری بوەردیٛ! هەنجیر کەلکیٛ فریٛش هەنیٛ پەی لاشەی، بڕێ چی کەلکا وزومیٛ وەرو چەما: بوٙ بایسوو ناستەی کولیستروڵی: مادەو پێکتینی و ڕیشاڵیٛ، هەکە دلیٛو هەنجیرینە هەنیٛ با بەنونگەو ناستەی و کەم کەردەیەو ڕادەو کولیستروڵو ونیٛ، پاسە بوٙ هەنجیریٛ بوەردیٛ تا ڕادەو کوٙلیستوڵی ئاسایی کەروٙوە، تەرسیما چەنەش نەبوٙن. هەنجیری پاریٛزنامان جە سەرەتانی: هەنجیر مادەو کۆنمارینیش چەنەن(Counmarin) کە بوٙ بایسو …