دە جوٙریٛ واردە هەتا متاوی بوەرەشا بیٛ ئانەی خیشت کەرانە
گردو واردەمەنیەکا بەشو ویٛشا هازیشا ” کالوری ” چەنەنە بە بڕەی جیاوازە، تەنانەت میوەجاتەکیٛچ هەکە قەنڎی سروشتیشا چەنەن جە قەنڎی پاڵاوتەکریای خاستەرەن ،وەلێ تەرسیشا هەنە ئەگەر فرە بوەریشا .
بڕێ واردیٛ هەنیٛ هەکە هازی “کالوری” کەمشا چەنەن ، وەلیٛ ڕادیٛوە پڕۆتینی فرەشا چەنەن، واردەو ئینیشا تەرسیش نیەنە و ئانزانی قەڵەو و خیش نمەکەرانە ، نمونەو واردەمەنیەکا :
- کەرەوز : سەوزێوە بەکەڵکا ، کالۆری و هازی کەمەش چەنەنە ، وەلێ بڕێ فرە جە پوتاسیومیش چەنەن .
- تفی کەشییٛ سیاوێ : ئی جوٙرە تفیٛ وەڵاتو وێما نیەنیٛ ، ڕادێوە کالوری کەمشا چەنەن ، شەربەتەکیشا فرە بەکەلکەنە مادەو دژە ئوکسانیشا چەنەن و هامکاری بنەبڕکەردەی یانەسەرتانیەکا مەکەرانە دلیٛ جەسەینە .
- گوٙشتو ماساویٛ : فرە جە گوٙشتو کەرگیٛ و گاوی خاستەرەن چونکاتەی تشە ئەمینی و ئۆمیگا یەریٛش چەنەن چەنی پرۆتینی فرە عالی .
- خەیار : دروسبیەو خەیاری فرەتەرش ئاوینە ، وەرو ئانەی واردەیش نمەبوٙ نونگەو خیش بیەی ، گرد خەیارێوە 16 کالۆری هازیش چەنەنە .
- زەڕاتەی تەقێ : گەنمەشامی تەقێ : پەڕەنە ڕیشاڵیٛ ، فرەواردەیش هیچ نمەبوٙ نونگەو خیش بیەی .
- قەڕنابیت : سەوزو چەرمە ، پڕوتین و ئومیگاش چەنەن و پەی لاشەی بەکەلکەن .
- بایجانە سورلیٛ : هەربایجانە سورلیٛوە 25 کالوری هازیش چەنەنە ، پوتاسیوم وڕیشاڵیٛ و بڕێ فرە وٛیتامینێش چەنەنیٛ و هامکاری مەکەرو پەی وەشبیەیۆ جە نەوەشیە دریٛژخواینەکا .
- سیٛفیٛ گریێ : سیٛفە زەمینییٛ گریێ بڕێ فرە نیشاستەشا چەنەن و کالوری و هازیشا کەمەن
- میوەو ” سندی ” : پیٛسەن پرتەقاڵی و دلیٛش سورەنە وٙ کوٙمەکو زەعیف بیەی کەروٙ چون تەبیٛعەتو واردەیت کەم کەروٙوە ، هەست بەتیٛری کەری ، کولیستروڵ کەم کەروٙوە یاردی وەش هەزمکەردەی مڎوٙ .
- سیٛڵیٛ یام گەنمە کوٙیێ : بڕێ کەم کالوریو هازیش چەنەنە، ڕیشاڵیٛ فریٛش چەنەنیٛ و هامکاری هەزمی کەروٙ و ئاوی فریٛ کیٛشوٙ .
جە ئنترنیتەو د.ناجح گوڵپی
